मैं किसके साथ सोती हूँ यह फैसला मेरा दिमाग करता है, मेरा ‘क्लिटोरिस’ नहीं
(This post was originally published in English on March 22, 2017. You can read the English version here.) लेखक: सबाहत जहाँ उम्र: 24देश: भारत मैं एक कैफे में बैठकर सोच रही हूँ, क्या मैं अपनी बेटी के साथ जननांग विकृति जैसी दर्दभरी प्रथा को निभाना चाहूँगी या नहीं, जैसा मेरी माँ ने मेरे साथ मज़हब के नाम पर किया था। मैं 24 साल की हूँ, पत्रकारिता की पढ़ाई कर रही हूँ, एक ऐसे समुदाय की मुस्लिम लड़की हूँ जो आज भी अंधे होकर महिला जननांग विकृति (Female Genital Mutilation – FGM) की प्रथा को ढो रहे हैं। पूरी जिंदगी मेरा भरोसा था कि FGM मेरे स्वास्थ्य के लिए अच्छा है, और कि जो भी पेशाब संबंधी दिक्कतें मुझे हो रही हैं उन सबका इससे कोई संबंध नहीं है। मुझे अहसास ही नहीं था कि मेरी सबसे बड़ी समस्या यह थी कि मेरा क्लिटोरिस सात साल की उम्र में काट दिया गया था। मुझे तो यह भी याद नहीं है कि यह कैसे हुआ था, या इसमें मुझे दर्द हुआ था या नहीं। और मुझे कभी सोचने का मौका नहीं मिला क्योंकि जब मेरी माँ ने कहा कि यह मेरे स्वास्थ्य के लिए अच्छा है तो मुझे उन पर भरोसा था। मैं उनको दोष नहीं देती हूँ लेकिन मैं प्रथा को दोषी मानती हूँ। बहुत से मुस्लिम फिरके इसे नहीं मानते हैं लेकिन मेरा समुदाय मानता है। पहली बार एफजीएम के बारे में मुझे तब पता चला जब मैंने लेखक अयान हिरसी अली की किताब पढ़ी। उसके बाद मैंने हिंदुस्तान टाइम्स में सहियो के बारे में पढ़ा था। मैं गहरे सदमे में थी और मैंने मेरी माँ को कॉल किया। शांत दिमाग से मैंने उनसे पूछा, “माँ, आपने मेरे साथ ऐसा क्यों किया?” उन्होंने कहा, “बेटा क्योंकि यह यौन उत्तेजनाओं को नियंत्रित करेगा, तुम संभोग के लिए आतुर नहीं रहोगी और तुम्हारा कुँआरापन बना रहेगा।” मैंने सोचा, यह सब कुँआरेपन के लिए है! क्या इसीलिए मुझे समय-समय पर पेशाब संबंधी दिक्कतों से जूझना पड़ता है? किसी के साथ सोना है या नहीं यह मेरा मामला है, मेरी इच्छा है। यह मेरा दिमाग है जो इसका फैसला लेगा, मेरा क्लिटोरिस नहीं! मेरे पास अपनी माँ से कहने के लिए कुछ नहीं था, मैंने बस कहा “ठीक है” और कॉल को काट दिया। मुझे उनके ऊपर गुस्सा नहीं है, उन्होंने तो वह किया जो उनकी संस्कृति और मज़हब ने सिखाया था। हाँ, शारिरीक सम्बन्ध के दौरान मुझे दिक्कतें होती हैं। यह दर्दभरा है और यह समस्या भरा है। इस प्रथा से मेरी यौन उत्तेजना नहीं रूकी बल्कि इसने मेरे लिए शारीरिक संबंध को मुश्किल बना दिया। मैं एक पढ़ी-लिखी महिला हूँ और मैं FGM के खिलाफ खड़ी हो रही हूँ। लोगों को अहसास कराने के लिए कि यह गलत है, मैं हर मुमकिन कोशिश करूँगी। साथ खड़े होने और इस बारे में बात करने के लिए मैं सहियो को धन्यवाद देती हूँ। मुझे खुशी है कि इस बारे में बात करने को लेकर जो शर्म का माहौल था वो खत्म हो गया है और मैं एक FGM पीड़ित के रूप में अपना दुख साझा कर सकती हूँ। (इस पोस्ट का लेख मूल रूप से 23 फरवरी, 2017 को इस ब्लॉग पर छपा था: Wanderlustbeau)
Forced Clitoridectomies on Athletes
By Masuma Kothari (Several female athletes have been coerced to undergo partial clitoridectomies to participate in competitive sports. Read about female genital cutting (FGC) in sports here.) “Let me try to feel this, as if I was you. As a child I am embellished a rosy world of toyswhich could draw up to any passerby without a doubtwhat I am. I grow fast and in symphony my speed at running, too,adapts, I lean toward the world of athletics andfitness treats. I am changing, there are things happening to me,fine hair shows up where they never were,softer and fuller I feel,I start to menstruate. I definitely know what I am. My emotions attract me toward wonderful boys,They lure me into fantasies rolling up my eye. I definitely know what I am. All along I perform well, I score medalsafter medals, I get noticed with victory bells I get trained, I sit among the best runners,my mind shifts into a resilient achiever with thick endurance,representing every honour, I win all my fearsand I run like a cheetah after his dinner. I still definitely know what I am. What more evidence do you need,I may be giftedI may look testerone highbut how can you disregardall that I have? I am faced with a choice atthe time of my youththe time when I am bleedingto reach my dreams from rootSimply put, I have more couragethan being wisesoI sit under the knifeAnd now you tell me if that is nice?”
હું કોની સાથે સેક્સ કરું એ મારૂં મન નક્કી કરે છે, મારૂં ક્લિટોરિસ નહિં
આ આર્ટિકલ પહેલા સહિયો દ્વારા તારીખ 22 માર્ચ 2017ના રોજ અંગ્રેજીમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો હતો. (Read the English version here.) લેખક :સબાહત જહાન ઉંમર : 24 દેશ : ભારત હું કાફૅમાં બેસીને વિચારી રહી છું કે જે રીતે મારી માંએ ધર્મના નામે મારી સાથે કર્યું તેમ, શું હું ક્યારેય મારી દિકરીને જેનિટલ અંગછેદન જેવી પીડાદાયક પ્રક્રિયા હેઠળથી પસાર થવા દઈ શકું? હું 24 વર્ષની, જર્નાલિઝમનો અભ્યાસ કરતી એક એવા મુસ્લિમ સમાજની છોકરી છું, જે આજના યુગમાં પણ ફીમેલ જેનિટલ મ્યૂટિલેશનની પ્રથાને અંધશ્રદ્ધાપૂર્વક અપનાવે છે. અત્યાર સુધી હું માનતી હતી કે એફ.જી.એમ. મારા સારા સ્વાસ્થ્ય માટે કરવામાં આવે છે અને પેશાબ સંબંધી મારી બધી સમસ્યાઓને તેની સાથે કોઈ સંબંધ નથી. મને સમજાયું નહિં કે હું જ્યારે સાત વર્ષની હતી ત્યારે મારા ક્લિટોરિસને કાપવામાં આવ્યું હતુ અને હકીકતમાં તે એક મોટી સમસ્યા હતી. તે પ્રક્રિયા કેવી રીતે કરવામાં આવી અથવા તે મારા માટે પીડાદાયક હતી કે નહિં તે પણ મને યાદ નથી. મેં ક્યારેય એ બાબત પર વિચાર કર્યો નહિં કારણ કે મને મારી માં પર વિશ્વાસ હતો અને મારી માંએ મને કહ્યું હતુ કે આ પ્રક્રિયા મારી સારી સેહત માટે કરવામાં આવે છે. હું તેણીને નહિં પરંતુ, આપણી ધાર્મિક પ્રથાને દોષ આપું છું. ઘણાં મુસ્લિમ સમાજો આ પ્રથાને અપનાવતા નથી પરંતુ મારો સમાજ તેને અપનાવે છે. જ્યારે મેં લેખક અયાન હિરસી અલી નું પુસ્તક વાંચ્યું ત્યારે પહેલી વાર મને એફ.જી.એમ. વિષે જાણવા મળ્યું. ત્યારબાદ, મેં હિંદુસ્તાન ટાઈમ્સમાં સહિયો વિષે વાંચ્યું. મને આઘાત લાગ્યો અને મેં મારી માંને ફોન કર્યો. શાંતિપૂર્વક મેં તેણીને પૂછ્યું “માં, તે મારી સાથે એમ શા માટે કર્યું?” તેણીએ કહ્યું “કારણ કે, બેટા એ તારી જાતીય ઈચ્છાઓ પર નિયંત્રણ રાખશે, તું કોઈની સાથે સેક્સ કરીશ નહિં અને તારૂં કૌમારત્વ(વર્જિનિટી) જળવાઈ રહેશે.” મને વિચાર આવ્યો કે આ કૌમારત્વ માટે આટલું બધુ, શું આ માટે મારે સમય-સમય પર પેશાબ સંબંધી સમસ્યાઓ સહન કરવી પડી? કોઈની સાથે સેક્સ કરું કે નહિં એ મારી સમસ્યા છે, મારી સંમતિ નો પ્રશ્ન છે. તે મારૂં મન નક્કી કરશે, મારૂં ક્લિટોરિસ નહિં. મારી પાસે માંને કહેવા માટે કોઈ શબ્દો નહોતા, મેં ફક્ત “ઓકે” કહીને ફોન મુકી દીધો. મને તેણી પર ગુસ્સો નથી આવતો, તેણીએ ફક્ત એ કર્યું જે તેણીની સંસ્કૃતીએ અને ધર્મે તેણીને શીખવ્યું છે. હાં, જ્યારે હું સેક્સ કરું છું ત્યારે મને તકલીફ થાય છે. તે ખૂબ જ પીડાદાયક રહે છે અને સમસ્યા પેદા કરે છે. આ પ્રથા મારી જાતિય ઈચ્છાઓને રોકી શકી નહિં પરંતુ મારા માટે સેક્સ કરવું જરૂર મૂશ્કેલ બનાવી દીધું. હું એક શિક્ષિત વ્યક્તિ છું અને એફ.જી.એમ.નો વિરોધ કરું છું. આ પ્રથા ખોટી છે, તેવું લોકોને સમજાવવા હું મારા શ્રેષ્ઠ પ્રયત્નો કરીશ. તેનો વિરોધ કરવા અને તે વિષે વાતચીત કરવા માટે હું સહિયોની આભારી છું. મને ખુશી છે કે તે વિષે વાતચીત કરવાના ટેબૂને દૂર કરવામાં આવ્યું અને એફ.જી.એમ.ના એક શિકાર (વિક્ટિમ) રૂપે હું મારો અનુભવ શેર કરી શકું છું. (આ પોસ્ટની એક આવૃત્તિને 23 ફેબ્રુઆરી 2017ના રોજ સૌ પ્રથમ Wanderlustbeau બ્લોગમાં પ્રદર્શિક કરવામાં આવી હતી.)
મારા પર ખતનાની પ્રક્રિયા કરવામાં આવી હતી પરંતુ, મેં મારી દીકરી પર આ પ્રક્રિયા કરવા દીધી નહિં
આ આર્ટિકલ પહેલા સહિયો દ્વારા તારીખ 04 એપ્રિલ 2017ના રોજ અંગ્રેજીમાં પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો હતો. Read the English version here. લેખક : અનામી વર્તમાન રહેવાસી સ્થળ : અમેરિકા જન્મ સ્થળ : ભારતઉંમર : 57 ભારતમાં 1966ના જુન મહિનાનો દિવસ હતો, હું સાત વર્ષની હતી અને મારી માં મને સમાચાર પત્રની એક સ્ટોરી વાંચી સંભળાવી રહી હતી. સ્ટોરી વાંચતા-વાંચતા આકસ્મિક રીતે જ તેણીએ આવતી સાંજે મારી દાદી સાથે “R” આન્ટીના ઘરે જવાની વાત કરી. મારી માં અને દાદી સાથે ક્યાંક બહાર જવા અને ત્યાં જવા કારમાં બેસવા માટે હું ઉત્સૂક હતી. જિજ્ઞાસાપૂર્વક મેં મારી માંને પૂછ્યું કે શા માટે આપણે “R” આન્ટીના ઘરે જઈ રહ્યાં છીએ, તેણીએ જવાબ આપ્યો કે એક મહત્વપૂર્ણ કામ કરવું જરૂરી હોવાથી આપણે ત્યાં જઈએ છીએ. ત્યાં જતી વખતે કારમાં મેં મારી માં અને દાદીને એવી વાતચીત કરતા સાંભળ્યા કે જો “R” આન્ટીના ઘરે તેમને પાણી આપવામાં આવે તો તે સ્વીકારવું નહિં કારણ કે, તેણી જે કાર્ય કરે છે તેને ખરાબ માનવામાં આવે છે. જાણવા આતુર મનને કારણે મેં મારી માંને મને એ બાબત સમજાવવા માટે ક્યું પરંતુ, તેણીએ મને “આ બાબતને સમજવા માટે તું હજી ઘણી નાની છે” એમ કહી ચૂપ રહેવા કહ્યું. “R” આન્ટીના ઘરે પહોંચતા અમને ઉપરના માળે એક મોટા હૉલમાં બેસાડવામાં આવ્યા. થોડી મિનીટો બાદ, તેણીએ અમારી સાથે બેસીને થોડી વાત કરી. ત્યારબાદ, તેણી અન્ય એક ઓરડામાં ગઈ અને એક સફેદ ચાદર લઈને પાછી આવી જેને તેણીએ જમીન પર બીછાવી. તેણીને આમ કરતા હું મૂંઝવણ ભરી નજરે તેની સામે જોતી રહી. ત્યારબાદ, તેણીએ મને નીચે આવી ચાદર પર સૂઈને આંખો બંધ કરી દેવા કહ્યું અને મેં તેણીના કહેવા પ્રમાણે કર્યું. તેણીએ મને અન્ય એક ચાદર ઓઢાડી અને મારી પેન્ટી નીચે સરકાવી. ત્યારબાદ મને નીચે ચીમટી જેવી પીડા થઈ અને હું ચીસ પાડવા લાગી. તેણીએ મને ચિંતા ના કરવાનું કહ્યું. કામ થઈ ગયું હતુ. ઘરે પાછા ફરતી વખતે મને અસ્વસ્થતા મહેસુસ થઈ અને મારી માંએ મને કહ્યું કે ચિંતા કરવા જેવુ કંઈ નથી, તને જલ્દી સારૂં થઈ જશે. જ્યારે અમે ઘરે પહોંચ્યા ત્યારે મારે બાથરૂમ જવું હતુ અને ત્યારે મેં તેમાંથી થોડુ લોહી નીકળતુ જોયું. લોહી જોઈ મને થોડો ડર લાગ્યો. ફરી મારી માંએ મને સમજાવી કે બધુ સારૂં થઈ જશે. મેં તેણીને પૂછ્યું કે શા માટે આપણે “R” આન્ટીના ઘરે ગયા હતા અને શા માટે મારા પર આ પ્રક્રિયા કરવામાં આવી. તેણીએ જણાવ્યું કે “બધી નાની દીકરીઓ પર આ પ્રક્રિયા કરવામાં આવે છે.” થોડા દિવસો બાદ હું આ ઘટનાને ભૂલી ગઈ. જ્યારે હું મોટી થઈને મારી મીસાકની ઉંમરની થઈ ત્યારે મને સમજાયું કે કોઈપણ યોગ્ય કારણ વિના મારા ગુપ્ત અંગ સાથે કંઈ છેડછાડ કરવામાં આવી છે. એવુ કંઈ જે એટલુ બધુ મહત્વપૂર્ણ નહોતુ. તે વિષે મારી માં સાથે વાત કર્યા પછી, મને જાણવા મળ્યું કે પરંપરા હોવાના કારણે તેણીએ મારી સાથે આમ કર્યું. તેણીએ પણ આ પ્રક્રિયા હેઠળથી પસાર થવુ પડ્યું હતુ. તેનું કોઈ ધાર્મિક મહત્વ નહોતું. વર્ષો વિતી ગયા અને એક દિવસ હું પણ માં બની. જ્યારે મારી દીકરી એ ઉંમરની થઈ ત્યારે મેં નિર્ણય કર્યો કે હું તેણીને આવો માનસિક ત્રાસ નહિં આપું, જેને ફક્ત પરંપરાના નામે અનુસરવામાં આવે છે અને જેનું ધાર્મિક દ્રષ્ટિએ કોઈ મહત્વ નથી. જ્યારે મેં આ નિર્ણય કર્યો ત્યારે ના તો મારી માંએ કે ના તો મારી સાસુએ તેનો વિરોધ કર્યો. મારી દીકરીને આ અગ્નિ પરિક્ષા આપવા માટે તેમણે મને દબાણ કર્યું નહોતું. સમાપ્ત કરતા પહેલાં, હું એટલુ કહેવા ઈચ્છું છું કે હા, આ પ્રક્રિયાએ મારી સેક્સ લાઈફ પર નકારાત્મક અસર કરી છે અને હું નથી ઈચ્છતી કે મારી દીકરીઓને જીવનમાં આવી કોઈ મૂશ્કેલીઓનો સામનો કરવો પડે.
I underwent Khatna but did not let it happen to my daughters
By: Anonymous Country of Current Residence: United StatesCountry of Birth: IndiaAge: 57 It was a day in June, 1966, in India. I was seven years old and sitting with my mother, listening to a story she read to me from a newspaper. Midway through reading the story, she casually mentioned to me that we were going to Aunty R’s house the next evening with my grandmother as well. I was excited to go somewhere with my mother and grandmother, and to take a car ride to get to the place. Out of curiosity, I asked my mother why we were going over to Aunty R’s house, and she told me we were going for something very important that needed to be taken care of. On the car ride there, I heard my mother and grandmother discuss that they could not accept water to drink from Aunty R if it was offered to them, because the work she carries out is considered dirty. Being of an inquisitive mind, I asked my mother what she meant. She shushed me and said, “You are too little to understand.” On reaching Aunty R’s house, we were sent upstairs and sat down in a big hall. A few minutes later, she joined us and sat with us and talked for a bit. Then, she went inside another room and came back with a big white sheet which she spread out onto the floor. As she did this, I watched her movements with a lot of confusion. She then asked me to come lie down on the sheet and to shut my eyes, which I did. She covered me with another sheet and pulled my panty down. The next thing I felt was a pinch down there, and I screamed. She told me not to worry. All was done. On our way home I felt discomfort and my mother told me that all would be fine and that there was nothing to worry about. When we reached home I needed to use the bathroom and saw some blood oozing out of me. It scared me a bit. Again, my mother convinced me that all would be fine. I asked her what our trip to Aunty R’s was about and why I had to undergo it. She said, “all little girls go through that procedure.” After a few days, I forgot about the incident. As I grew older and I went into my teen years I realized that for no good reason something had been done to my private part. Something that was not very much required. After speaking to my mother about it, I realized she had gotten it done to me only because it was a tradition. She had gone through the same process. It had no religious significance. Years went by and one day, I became a mother too. When my daughter came of age, I made the decision that I would not let her go through this mental torture, which was just a tradition and had nothing to do from a religious standpoint. When I made this decision, neither my mother nor my mother-in-law objected to it; they did not pressure me into having my girls undergo the ordeal. To conclude, I would like to add that it definitely did affect my sex life negatively and I did not want the same to be true for my girls. This article was later posted in Gujarati. Read the full article here.
My brain decides who I sleep with, not my clitoris
by Sabahat Jahan Age: 24Country: India I am sitting in a cafe and thinking about whether I would ever make my daughter go through the painful ritual of genital mutilation, the way my mother did it to me in the name of religion. I am 24 years old, studying journalism, a Muslim girl from a community that blindly follows Female Genital Mutilation even today. All my life I believed that FGM is good for my health, and that all the urinary problems I am facing are other unconnected problems. I didn’t realise that the bigger problem was that my clitoris was removed when I was seven. I don’t even remember how it was done, or whether it was painful for me. And I never gave it a thought because I trusted my mother when she said that it was good for my health. I don’t blame her but I do blame the ritual. Not many Muslim sects follow it but my community does. I first came to know about FGM when I read the work of author Ayaan Hirsi Ali. I then read about Sahiyo in the Hindustan Times. I was in a state of shock and I called my mother. With a calm mind, I asked her, “Maa, why did you do that to me?” She said, “Beta because it will control your sexual urges, you won’t sleep around and your virginity will be maintained.” I thought, so much for this virginity! Is this why I have to suffer from urinary problems from time to time? Sleeping with someone or not is my problem, my consent. It’s my brain that will decide, not my clitoris! I had no words to say to my mother, I just said “okay” and disconnected the call. I am not angry with her, she just followed what her culture and religion taught her. Yes, I do face problems when I make love. It is painful and it is problematic. The ritual didn’t stop my sexual urges but it made sex difficult for me. I am a literate person and I am standing against FGM. I will try my best to make people realize that it is wrong. I am thankful to Sahiyo for standing up and talking about it. I am glad the taboo around talking about it is removed and I can share my experience as a victim of FGM. (A version of this post was originally published on the blog Wanderlustbeau on February 23, 2017.) This post was later republished in Gujarati on March 6, 2018. Read the Gujarati version here.